S punom historijskom odgovornošću može se reći da, sve do posljednjeg rata 1999. godine, kroz čitavu historiju Fudbalskog kluba Novi Pazar gotovo da nije postojao period bez barem jednog igrača s Kosova. Ova činjenica, često zanemarena u sportskoj historiografiji, jasno govori o dubokim i prirodnim vezama između ova dva prostora.
U tom kontekstu, za čitatelje dardaniapress.net donosimo portret jedne izuzetne fudbalske ličnosti koja na najbolji način simbolizira tu povezanost: Abdullah Abdullahu, jedan od najpoznatijih i najcjenjenijih fudbalskih sudija SFR Jugoslavije.
Porijeklo i rani život
Abdullah Abdullahu rođen je 28. juna 1938. godine u Suvom Dolu, u blizini Mitrovice. Njegovo Mitrovačku porijeklo i život vezan za Novi Pazar prirodno ga svrstavaju u osovinu povezivanja Kosova i Sandžaka. Preminuo je 12. marta 2014. godine, ostavivši iza sebe bogatu sportsku i ljudsku ostavštinu.
U Novom Pazaru bio je prepoznatljiv kao pravi džentlmen – uvijek elegantan, u odijelu i s kravatom, lako uočljiv u bilo koje doba dana. Paradoksalno, često je uživao veći ugled i autoritet u Beogradu, Zagrebu, Sarajevu ili Prištini nego u vlastitom gradu – sudbina koja je zadesila mnoge velike ličnosti.
Od fudbalera do elitnog sudije
Svoju sportsku karijeru Abdullahu je započeo kao fudbaler, nastupajući za Novi Pazar do 1968. godine. Bio je brz, borben napadač i dio generacije koja je ostavila snažan trag u historiji kluba.
Nakon završetka igračke karijere, odlučio se za sudijski poziv – odluku koja će ga odvesti do samog vrha jugoslavenskog fudbala. Na početku sudijske karijere registrovao se u Savezu fudbalskih sudija Autonomne pokrajine Kosova. Za svega deset godina prošao je put od najnižih liga do Prve savezne lige Jugoslavije.
U sezoni 1978/79. godine uvršten je na listu sudija elitnog ranga – historijski uspjeh za jednog Novopazarca i sportistu kosovskog porijekla.
Isključenje i dostojanstven povratak
Njegov brzi uspon nije svima bio po volji. Zbog toga što je živio u Novom Pazaru, a formalno pripadao sudijskoj organizaciji iz Prištine, Kako piče prtal Danas .rs, Abdullahu je isključen iz pokrajinske sudijske organizacije i skinut sa svih zvaničnih lista. Bio je to dramatičan trenutak u njegovoj karijeri i jasan pokazatelj političkih i regionalnih utjecaja u sportu tog vremena.
Ipak, nije odustao. Uz upornost, dostojanstvo i podršku klubova iz Srbije, uspio je da se vrati kroz Savez fudbalskih sudija Srbije. Krenuo je ponovo iz Druge lige – Istok, ali se ubrzo vratio tamo gdje mu je bilo mjesto – na najveće utakmice tadašnje države.
Sudija velikih i odlučujućih mečeva
Ime Abdulaha Abdullahua vezuje se za neke od najdramatičnijih trenutaka jugoslavenskog fudbala. Sudio je utakmice koje su odlučivale o titulama, plasmanima u elitu i sudbinama najvećih klubova.
Posebno se izdvajaju:
- Dinamo Zagreb – Partizan (2:3), odlučujuća utakmica za naslov prvaka;
- Rijeka – Crvena zvezda, susret obilježen kontroverznim, ali pravilno dosuđenim jedanaestercem u finišu meča;
- Vječiti derbi Partizan – Crvena zvezda, odigran pred oko 55.000 gledalaca, koji se smatra krunom njegove sudijske karijere.
Za svoje suđenje u ovim susretima Abdullahu je dobijao najviše ocjene i reputaciju pravednog, hrabrog i dosljednog sudije.
Najbolji sudija Jugoslavije
Prema svjedočenju njegovog sina, Emira Abdulahua, u sezonama 1983/84. i 1984/85. Abdulah Abdullahu proglašen je najboljim sudijom Jugoslavije, i to istovremeno po ocjenama sportskih novinara i zvaničnih kontrolora. Bio je to presedan u historiji jugoslavenskog fudbala, jer su se po prvi put u potpunosti poklopile ove dvije evaluacije.
Ovim priznanjem trajno je upisan među najuglednije sudije jugoslavenskog fudbala.
Humanost tokom rata na Kosovu
I izvan sportskih terena, Abdulah Abdullahu ostao je zapamćen po svojoj humanosti i hrabrosti. Tokom rata na Kosovu, koristio je svoj autoritet i veze kako bi pomogao i spasio albanske civile od sigurne smrti. Prema porodičnim svjedočenjima, lično je intervenisao u kriznim situacijama, mijenjao naredbe i omogućavao da se civili ne vraćaju u ratne zone, već da budu upućeni prema Crnoj Gori ili zbrinuti u Novom Pazaru.
Pomagao je čitavim porodicama, često plaćajući iz vlastitog džepa i djelujući tiho, bez ikakve želje za javnim priznanjem.
Naslijeđe koje povezuje
Abdulah Abdullahu bio je blizak prijatelj velikih imena jugoslavenskog fudbala, poput Dragana Džajića, i uživao je izuzetno poštovanje u sportskim krugovima Beograda, Zagreba, Sarajeva i Prištine.
Njegova životna priča nadilazi okvire sportske biografije. Ona predstavlja snažan dokaz da su veze između Kosova i Sandžaka duboke, ljudske i zasnovane na međusobnom poštovanju i solidarnosti.
Ovim tekstom dardaniapress.net podsjeća čitatelje da sport, baš kao i historija, svjedoči kako političke granice nikada nisu uspjele razdvojiti ljude koje povezuju zajednički korijeni, vrijednosti i ljudskost.
Ismet Azizi, dardaniapres.net
Discussion about this post