Malcolm: Kosovo ni po kojem kriteriju nije pripadalo Srbiji

Autor : Ismet Azizi

Nova jugoslovenska država proglašena je 1. decembra 1918. godine i službeno je nazvana “Kraljevina Srba, Hrvata i Slovenaca” (SKS). Ali kraljevina je bila iz srpske dinastije, a teritorija je obuhvatala Crnu Goru, čija je država kraljevstva nestala, kao i dijelove Austrougarske, uključujući Sloveniju i hrvatske teritorije. Srbija je bila dominantan element, ne samo zbog svoje veličine i pobedničke vojske, već i zato što je vladar Srbije, prestolonaslednik Aleksandar Karađorđević, proglašen kraljem nove države.

Što se tiče Kosova, ono je automatski bilo uključeno u ovaj proces jer se smatralo sastavnim delom Kraljevine Srbije. Mnogi tadašnji komentatori i kasniji istoričari prihvatili su ovu ideju kao jasnu i legitimnu činjenicu. Macolm smatra da se istina o stvarnosti i legitimnim činjenicama je drugačije. Kosovo (podrazumeva se  i Sandžak I. A.), prema njemu, pravno nikada nije bilo ujedinjeno sa srpskom državom. Malcolm dodaje činjenicu da Srbija nikada nije međunarodno priznata sa Kosovom kao njegovim delom.

Kada je Kosovo bilo okupirano 1912-13., U Srbiji je još bio na snazi ​​ustav iz 1903. Član 4. ovog ustava jasno kaže da nijedna promena granica Srbije ne može važiti bez pristanka Velike narodne skupštine – a ne „Običnog Skupština “ili parlament. Dakle, riječ je o široj skupštini koja je morala biti sazvana da bi se posebno razmotrila ustavna pitanja. Takva skupština nikada nije održana da bi se raspravljalo ili ratifikovalo proširenje granica Srbije, koje bi uključivalo Kosovo i Makedoniju.

Sa srpskog gledišta, tvrdi se da, iako nije poštovan ispravan unutrašnji ustavni postupak Srbije, teritorije su ipak pripojene u skladu sa međunarodnim pravom i zahvaljujući moći da zaključuje ugovore koje je kralj imao. Međutim, istina i činjenice pokazuju da Kosovo ni po kojem kriteriju nije pripadalo Srbiji. Štaviše, Kosovo nije pravno inkorporirano u Srbiji ni prema domaćim zakonima ni u skladu sa međunarodnim zakonima i standardima.(Malcolm ,N. 2001 str 275)

Formiranjem Kraljevine SHS, počelo je otimanje i pustošenje muslimanskim veleposjednika -“aga i begova, koja je opljačkana i zapaljena, a izvjestan broj aga i begova i njihove e posluge ubijen”. Ovu pljačku su vršili srpski seljaci (kmetovi) jer su smatrali da imaju pravo na zemlju koju su držali pod zakup radi obradživanja. Kao što je poznato, kmetovi su bili zakupnici zemlje, dok su njeni pravi vlasnici bili age i begovi.

Osim u Sandžaku, na Kosovu i Makedoniji, u novoj Kraljevini su živjeli mnogobrojni muslimani. Nova južnoslovenska Kraljevina Srba, Hrvata i Slovenaca je pokušala da se rješi nelojalnog albanskog stanovništva, koja je smatrano dezintegrativnim faktorom, te da na taj način dobije zemljište pogodno za kolonizaciju. Nizom direktih i posrednim mjerama vršeno je podstrekivanjje neodlučnih muslama na migraciju, a za tu svrhu su koriščeni državne intitucije Kraljevine SHS (Jugoslavije). ( Škrijelj R)

Odmah posle osnivanja Kraljevine SHS, naseljavanje Kosova, Metohije Ii Makedonije Srbima, Crnogorcima i drugim slovenskim življem bio je prioritetni zadatak. Za mnoge srpske političare i pojedine naućnike albansko stanovništvo uvek je predstavljalo ozbiljan problem kojega se trebalo rešiti. U članku «Problemi naše unutrašnje kolonizacije», koji je objavljen u časopisu  Letopis Matice srpske (Novi Sad, 1925, knj. 303, sv. 3) …. Anton Melik navodi da su tamo «Arnauti, u nekojim predelima, dostigli apsolutnu većinu, jer čine, po našoj statistici iz godine 1920, u kosovskom okrugu 63,9%, u zvečanskom 60,5%, u prizrenskom 65,9%, a u metohijskom čak 80,8%… .. Glavni zadatak “mora bita da razbijemo jedinstvo naseljenih Arnauta, na taj način da koloniziramo u prvom redu Kosovo polje i Metohiju»….

U doktorskoj disertaciji Agrarna reforma i kolonizacija na Kosovu (1919-1941) (Priština, 1981), Milovan Obradovič napominje da jedan od uzroka koji je stvarao tenziju i izazivao nezadovoljstvo Albanaca na Kosovu je bio i način kako je vlast vršila naseljavanje Srbima  «Velikosrpska buržoazija htela je da razbije kompaktnost albanskih sela dovodenjem naseljenika u njih….  Ponosni Albanac nije mogao trpeti poniženja od strane agresivnih naseljenika pa je to bio uzrok ubistava i stvaranja novih kačaka. (…) I žandarmi su doprineli lošim odnosima izmedu naseljenika i Albanaca. Vršeći svoju dužnost, činili su zloupotrebe, huškali naseljenike protiv Albanaca, pljačkali što im se dopadne, ubijali bez ikakvog razloga….(Petrit Imami, (2016) Srbi i Albanci Kroz Vekove).

Nakon što je Srbija uspostavila zaposjedničku  administraciju putem vojnog  režima i policijskog režima, izvršio je teror i genocid nad muslimanima, odnosno nad Bošnjacima i Albancima, upotrebljavajući različite forme nasilja.

(Nastavla se)