Dardania Press
E hënë, 18 Gusht, 2025
  • BSBS
  • Ballina
  • Kosova
  • Sanxhaku
  • Shqipëria
  • Ballkani
  • Lugina
  • Diaspora
  • Vështrime
  • Kultura
  • Histori
No Result
View All Result
Dardania Press
  • Ballina
  • Kosova
  • Sanxhaku
  • Shqipëria
  • Ballkani
  • Lugina
  • Diaspora
  • Vështrime
  • Kultura
  • Histori
No Result
View All Result
Dardania Press
No Result
View All Result
Home Histori

Prejardhja shqiptare e popullsisë së Sanxhakut është e lartë

Rizah Gruda: Me prejardhje shqiptare Plava e Gucia 90%, Rozhaja 95%, Tutini 95%, Sjenica  80%, N. Pazar 85%...

25 Janar, 2025
in Histori, Sanxhaku, Vështrime
33 0
0
Prejardhja shqiptare e popullsisë së Sanxhakut është e lartë
38
SHARES
469
VIEWS
Share on FacebookShare on Twitter

Ismet Azizi

Simpoziumin shkencor ndërkombëtar “Tjetërsimi i popujve josllavë në Sanxhakun e Pazarit të Ri dhe në Malin të Zi”, i mbajtur një muaj më parë ka zgjuar interesim të konsiderueshëm edhe në mesin e intelektualëve! Çdo ditë e më tepër intelektualët në Sanxhak janë duke reflektuar në lidhje me këtë temë. Kumtesat e lexuara në simpozium, e që pritet të botohen së shpejti, kanë sjellë prurje të reja në këtë simpozium. Nga 25 kumtesa që u lexuan, po i përmendim vetëm disa: Statistika demografike për Pazarin e Ri në fillim të shek. XX; Jeni Pazari në burimet osmane deri në fund të shek. XVII; Statistikat zyrtare të regjistrimit të popullsisë në Mal të Zi dhe pozita e shqiptarëve në këtë shtet; Përpjekja e Malit të Zi për tjetërsim fetar dhe kombëtar të Plavës s të Gucisë; Kryengritja e shqiptarëve të Plavës e të Gucisë (1919) dhe dilemat rreth zvogëlimit të numrit të kësaj popullsie; Popullsia e Jenipazarit (e Pazarit të Ri) gjatë periudhës Osmane dhe vështirësitë në identifikimin e etnisë së saj në burimet osmane; Politika asimiluese e pushtetit në Mal të Zi kundër shqiptarëve të krahinës së Krajës; Kolonizimi i Malësisë së Galabit gjatë viteve 1876 – 1912 me shqiptar ortodoks nga Mali i Zi; Jugosllavia, e krijuar tërësisht mbi ndjenjën dhe planin pansllav, rrezikoi qenien shqiptare në Sanxhak.; Gjuha dhe kultura materiale e shpirtërore e shqiptarëve të Peshterit; Dosja Neziri mbi etninë dhe  dëshminë e lahutarëve sanxhakas,; Mbiemrat tregues të prejardhjes etnike të popullsisë së Sanxhakut; Pasoja të sllavizimit gjuhësor të popullsisë shqiptare të Sanxhakut,… 

Këto dhe kumtesat tjera, sikurse edhe aktivitet e numërta,  janë duke e inspiruar dukshëm popullatën dhe intelektualët Sanxhakut që ta thonë të vërtetën publikisht. Politikani, profesori dhe ish deputeti Rizah Gruda, është ndër të parët që e ka ngritë zërin në lidhje me tjetërsimin e shqiptarëve në Sanxhak.

Profesor Gruda, i lindur, në Guci, i shkolluar në Prizren e Prishtinë, gjithë jetën e tij ia ka kushtuar arsimimit të të rinjve. Në fillim të viteve 90-ta u kyç në politikë dhe në parlamentin e parë shumëpartiak në Serbi. Së bashku me  deputetët e Luginës, dha kontribut të madh në sensibilizimin e gjendjes së vështirë të shqiptarëve në Kosovë. Profesori Gruda gjatë gjithë kohës, që nga themelimi i shoqatës e deri më sot, i ka përkrahur aktivitetet kulturoe në Sanxhak, po ashtu edhe në Kosovë. Sigurisht që edhe simpoziumi i mbajtur në Prishtinë, edhe pse profesori Gruda nuk mori pjesë për shkaqe shëndetësore, i ka përcjellë me vëmendje punët dhe rezultate e dala nga kjo ngjarje jo zakonshme.

Profesor Gruda, kryesisë së shoqatës iu drejtua me një letër të cilën ne po e botojmë duke e ruajtur origjinalitetin:

 “Dëshiroj ta njoftojë opinionin se me etnogjenezën e banorëve të Sanxhakut merrem prej disa dekadash dhe ja përqindja e popullsisë me prejardhje shqiptare sipas komunave:

Plava dhe Gucia me 90%, Rozhaja me 95%, Tutini mr 95%, N. Pazar me 85%, Sjenica me 80%, Petnjica me 60%, Bjelo Pola 55%. Ndërsa popullsia e Nova Varoshit, Prijepoles, Pribojit, Plevles janë kryesisht boshnjakë.

Mbi 10 milionë njerëz me origjinë shqiptare jetojnë në Turqi. Gjatë epokës osmane, shumica e pashallarëve dhe e vezirëve ishin shqiptarë. Gjatë sundimit të Kemal Pashë Ata Turkut, përqindja më e madhe e trupave të oficerëve ishte me origjinë shqiptare. Ministria e Arsimit dhe Kulturës e Kosovës duhet të kontaktojë Qeverinë e R. Turqisë,  dhe diaspora të themelojë  shoqata të cilat do të hapnin kurse për mësimin e gjuhës shqipe, folklorit etj.

Në 240 vitet e fundit. Disa fise shqiptare u boshnjakizuan, e disa u serbizuan, si: Vasojeviqët janë Kelmendas, Bjelopavliqët janë të Pavlit të bardhë- Dukagjini. Një pjesë e Kuçëve u bënë serbë. Kolashini dhe Nikshiqi banoheshin nga fise shqiptare që u boshnjakizuan dhe u asimiluan në serb e malazezë. Etimologjia e Kolashinit dhe Nikshiqit është shqip. Crnojeviqët dhe Bushatlinjtë janë zotërinj shqiptarë, shkruajnë dubrovnikasit“.

Discussion about this post

  • Trending
  • Comments
  • Latest
Qazim Haziri: Djaloshi që u dogj me benzinë për s‘gjalli

Qazim Haziri: Djaloshi që u dogj me benzinë për s‘gjalli

15 Gusht, 2024
Gjenocidi serbo-malazez në krahinën e Bihorit në natën e Bozhiqit të 43-tës, sipas dokumenteve të arkivave shqiptare (I)

Gjenocidi serbo-malazez në krahinën e Bihorit në natën e Bozhiqit të 43-tës, sipas dokumenteve të arkivave shqiptare (I)

0
Gjenocidi në krahinën e  Bihorit në Natën e Bozhiqit të 43-tës, sipas dokumenteve arkivore shqiptare (II)

Gjenocidi në krahinën e  Bihorit në Natën e Bozhiqit të 43-tës, sipas dokumenteve arkivore shqiptare (II)

0
Dervish Mitrovica – delegat në Shpalljen e Pavarësisë së Shqipërisë (1912)

Dervish Mitrovica – delegat në Shpalljen e Pavarësisë së Shqipërisë (1912)

0
PRESIDENTI I REPUBLIKES SE SHQIPËRISË, SHKELQËSIA E TIJ Z. ILIR META MË 30 QERSHOR 2022 DEKOROJ PRIJËSIT E SANXHAKUT

PRESIDENTI I REPUBLIKES SE SHQIPËRISË, SHKELQËSIA E TIJ Z. ILIR META MË 30 QERSHOR 2022 DEKOROJ PRIJËSIT E SANXHAKUT

0
Besnik Bislimi takon krerët politik të shqiptarëve në Serbi!

Besnik Bislimi takon krerët politik të shqiptarëve në Serbi!

18 Gusht, 2025
O ÇUN LAJQI, DERI KUR DO TA POSHTËROSH VETVETEN ?

O ÇUN LAJQI, DERI KUR DO TA POSHTËROSH VETVETEN ?

16 Gusht, 2025
Shqiptari të falë çdo gjë por jo SUKSESIN!!!

Shqiptari të falë çdo gjë por jo SUKSESIN!!!

16 Gusht, 2025
NATO dhe Kosova: Aleanca që lindi nga nevoja për liri dhe u forcua nga përkushtimi për paqe

NATO dhe Kosova: Aleanca që lindi nga nevoja për liri dhe u forcua nga përkushtimi për paqe

14 Gusht, 2025
  • Ballina
  • Kosova
  • Sanxhaku
  • Shqipëria
  • Ballkani
  • Lugina
  • Diaspora
  • Vështrime
  • Kultura
  • Histori
info@dardaniapress.net

© 2020 Dardania Press - Powered by AA.

No Result
View All Result
  • Ballina
  • Kosova
  • Sanxhaku
  • Shqipëria
  • Ballkani
  • Lugina
  • Diaspora
  • Vështrime
  • Kultura
  • Histori

© 2020 Dardania Press - Powered by AA.

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Create New Account!

Fill the forms bellow to register

All fields are required. Log In

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In