Autoritetet malazeze thonë se masat janë pjesë e politikës së sigurisë pas një incidenti me dhunë, por ky justifikim nuk mbulon dot faktin se pasojat prekin një shtresë shumë më të gjerë: investitorët, turizmin dhe raportet mes dy shteteve.
Ministria e Punëve të Jashtme njoftoi se 320 kërkesa për viza janë procesuar, prej të cilave:
194 janë aprovuar,
29 janë refuzuar,
97 ende në pritje.
Në sipërfaqe duket një masë teknike. Në thelb, është një ndryshim i madh në politikën e qeverisë ndaj një prej komuniteteve më të mëdha të të huajve në vend.
Ekonomia si viktimë e vendimeve politike
Të dhënat e Bankës Qendrore dhe të Monstat janë të qarta: turqit janë ndër investitorët më të fuqishëm, zotërojnë rreth 20% të kompanive në Mal të Zi dhe kontribuojnë me 5% të turizmit. Çdo lëvizje e gabuar e ekzekutivit me masa të ngutshme prodhon pasoja të drejtpërdrejta:
frikë te investitorët,
tërheqje kapitali,
ngadalësim të ekonomisë.
Në vend që qeveria të kërkojë përgjegjësi individuale për incidentin e dhunës, dënimi është kolektiv dhe i drejtuar ndaj një komuniteti të tërë.
Siguria kombëtare apo populizëm i butë?
Masat u morën pas një rasti ku të rinj të huaj therën me thikë një djalë vendas dhe ku pasoi një valë dhune kundër bizneseve dhe pronave të shtetasve turq. Në vend që shteti të mbrojë rendin publik dhe të sanksionojë autorët, masa e ndërmarrë ishte e natyrës politike.
A është siguria kombëtare justifikim apo pretekst?
Sepse vendimet e nxituara në fillim zakonisht shiten si masa të përkohshme, por në histori janë bërë bartëse të diskriminimit afatgjatë.
Politika dhe realiteti demografik
Mali i Zi ka vetëm 623 mijë banorë. Ndërkohë rreth 100 mijë të huaj jetojnë atje me status të rregullt, prej të cilëve 14 mijë janë turq. Në këtë raport, shteti duhet të ketë politikë të matur, jo vendime të ndërmarra nën presion publik dhe retorikë populiste.
Edhe ministri i Jashtëm, Ervin Ibrahimović, kishte paralajmëruar se vizat do të hiqeshin brenda 10–15 ditësh. Afati ka kaluar dhe vendimi vazhdon të jetë në fuqi. Kjo tregon edhe një mungesë koherence në politikën e jashtme malazeze.
Në një kohë kur rajoni ballkanik po përpiqet të vendosë standarde evropiane, pezullimi i lirëvizjes dhe mesazhi i ashpër ndaj një komuniteti të tërë nuk është zgjidhje e mençur. Kjo krijon tension, pasiguri dhe dëmton imazhin e shtetit.
Largimi i mijëra qytetarëve turq nga Mali i Zi brenda një muaji nuk është vetëm statistikë – është paralajmërim.
Në Ballkan, politika e vizave nuk është vetëm çështje kufijsh: është tregues se si një shtet i trajton aleatët, investitorët dhe komunitetin e të huajve. Në këtë rast, pyetja mbetet e hapur:
Mali i Zi po i ruan kufijtë apo po i ngushton horizontet e veta?
Burimi: FENA
Discussion about this post