Mali i Zi ka vetëm rreth 625,000 banorë, më pak se Frankfurti. Kjo është arsyeja pse regjistrimi i popullsisë, i cili më në fund duhet të fillojë në fund të nëntorit, nuk është një detyrë e madhe logjistike, shkruan Frankfurter Allgemeine Zeitung, përcjellë Ballkani.info.
“Megjithatë, politikisht (regjistrimi) e ndan thellësisht popullsinë. Pyetja kryesore është nëse malazezët janë (gjithashtu) serbë. Përgjigja për këtë pyetje ndryshon në varësi të rrethanave historike.”
E bardhë dhe jeshile
Presidenti Jakov Milatoviq, i cili u takua në Berlin me presidentin gjerman Frank-Ëalter Steinmeier dhe zyrtarë të tjerë gjermanë, e përkufizon veten si malazez në kuptimin kombëtar, ashtu si shumica relative e bashkatdhetarëve të tij, thekson gazeta dhe më pas paraqet të dhënat e fundit. Regjistrimi i vitit 2011 thoshte se 45 për qind e të anketuarve janë deklaruar si malazezë, 30 për qind si serbë, 8,6 për qind si boshnjakë dhe pak më pak se pesë për qind si shqiptarë. Me përjashtim të grupit të fundit, të gjithë flasin të njëjtën gjuhë amtare, por e quajnë vetën ndryshe. Nëse dikush flet si malazez, serb apo boshnjak nuk është çështje gjuhësore, por politike”.
Autori i artikullit tregon se “ka një qëndrim të përhapur sipas të cilit, edhe pse çdo serb nuk është malazez, çdo malazez është serb – dhe jo vetëm në mesin e malazezëve që jetojnë në Serbi”.
“Në Malin e Zi, i cili votoi 55.5 për qind për pavarësinë në referendumin e vitit 2006, këto pikëpamje ndryshojnë politikisht dhe sipas ngjyrës. Edhe në shekullin e kaluar pati luftime mes ‘të bardhëve’, të cilët qëndronin për një shtet të përbashkët me Serbinë dhe e shihnin popullin malazez si një fis serb, kundër ‘të gjelbërve’ që luftonin për pavarësinë shtetërore të Malit të Zi”.
Rrethet nacionaliste serbe në Beograd, shkruan gazeta gjermane, duke kërcyer dhëmbët e pranuan shkëputjen e Malit të Zi, por nuk e kaluan kurrë. Serbia po përpiqet të rrisë numrin e malazezëve që deklarohen si serbë etnikë”.
Frankfurter në përgjithësi vlerëson se është “mirë për Beogradin” që Mali i Zi është ende shumë i orientuar drejt Serbisë, për shembull në shëndetësi dhe arsim: shumë malazezë shkojnë në kryeqytetin serb për procedura delikate mjekësore, ose për të studiuar në Beograd ose Novi Sad.
“Beogradi e inkurajon këtë: malazezët që e përcaktojnë veten si serbë në formular mund të studiojnë në Serbi falas. E përdorin edhe malazezët me identitet malazez të shprehur kombëtarisht”.
Siç thuhet në artikull, “ka presion që nuk vjen formalisht nga Qeveria e Serbisë, por ajo e mbështet atë”. Bëhet fjalë për propozimin që për studime falas në Serbi të mos mjaftojë më një deklaratë e thjeshtë në formular, por që personi duhet të dorëzojë një kopje të pyetësorit nga lista në të cilën thuhet se deklaron se ai/ajo është i nacionalitetit serb. Deri tani është diskutuar vetëm në lidhje me arsimin e lartë, por “ndonëse nuk diskutohet, ekziston mundësia që të zbatohet edhe për sistemin shëndetësor”.
“Propozimi zyrtarisht vjen nga ‘Shoqata e Studentëve të Malit të Zi në Serbi’, e cila nuk është e regjistruar askund dhe nuk është shfaqur asnjëherë në publik. Prandaj, bie në sy fakti se delegatët e atij grupi të panjohur janë pritur nga nënkryetari i Qeverisë së Serbisë (dhe ministri i Mbrojtjes) Millosh Vuçeviq dhe ministri i Punës Nikolla Selakoviq”, shkruan gazeta gjermane dhe vëren se takimi mori një vëmendje të madhe në mediat malazeze. “Vijesti” nga Podgorica citoi një profesor nga Universiteti i Beogradit dhe një ish-këshilltar në Ministrinë e Arsimit të Serbisë, se dorëzimi i detyrueshëm i formularëve të regjistrimit do të ishte një ndërhyrje e qartë e Serbisë në regjistrimin e Malit të Zi. /Ballkani.info/
Discussion about this post