Në lidhje me mbijetesen e gjuhës ahqipe Oso Ferozi në profilin e tij në facebok shkroi:
“Gjuha shqipe nuk mbijetoi sepse u mbrojt, por sepse u shtyp dhe nuk u dorëzua.
Kjo është e vërteta që sot disa pseudo-historianë politikë përpiqen ta fshehin.
Nën Perandorinë Osmane, shqipja ishte e ndaluar në arsim dhe administratë. Për mbi katër shekuj nuk pati shkolla shqipe dhe asnjë njohje zyrtare të gjuhës. Të thuash se kjo perandori e ruajti shqipen është manipulim historik. Pikërisht në këtë errësirë institucionale, ruajtja e gjuhës u bë akt rezistence, ku një rol jetik patën klerikë shqiptarë, veçanërisht Françeskanët, të cilët predikuan, shkruan dhe mësuan në shqip, shpesh në rrethana rreziku e përndjekjeje. Kuvendet e tyre u kthyen në strehë të gjuhës dhe të kulturës shqiptare.
Nën shtetin grek, shqipja u shpall gjuhë armike. U ndalua përdorimi i saj dhe shqiptarët ortodoksë u mohuan si komb. Ishte politikë e hapur helenizimi gjuhësor, ku identiteti shqiptar u luftua përmes mohimit të gjuhës dhe traditës.
Nën shtetin serb dhe jugosllav, shqipja u shtyp institucionalisht: shkollat u mbyllën, librat u ndaluan, mësuesit u përndoqën. Gjuha u tolerua vetëm aq sa për kontroll, jo për barazi, duke e mbajtur popullsinë shqiptare në një gjendje nënshtrimi kulturor.
Le ta themi qartë:
as osmanët, as grekët, as serbët nuk e ruajtën shqipen.
Shqipja mbijetoi sepse u ruajt në familje, në traditën gojore dhe në rezistencën kulturore. Ajo u mbajt gjallë nga njerëz që e konsideruan gjuhën si themel të qenies kombëtare: nga prindërit, nga rapsodët, nga mësuesit e ndaluar, nga klerikë atdhetarë dhe nga Rilindja Kombëtare, e cila e ktheu shqipen në flamur identiteti.
Gjuha shqipe nuk është dhuratë e perandorive, por fitore e qëndresës shqiptare.”
Discussion about this post