Ismet Azizi
Sipas raportit dërguar qeverisë së Libohovës në Tiranë, bilansi i ditëve tragjike të Bihorit, shkurtimisht, është me sa vijon:
“Shtëpi të djegura 1763, burra të vrarë 590; të therun 185, gra të vrarë 340; gra të therura 285, fëmijë të therur 701; të djegun 705, të grirë nga të ftohtit: fëmijë 447, gra 266, burra 119. Të vdekur nga uriadhe nga plagët: burra 359, gra 275. Të marrun rob (gra e vajza) 251. Pra, gjithsej, si mpas hetimeve të bëra në shpejtësi, del se të vdekur janë 3741 dhe të plagosur 634. Ndërsa për 251 shpirtëra që mungojnë, shumica e madhe e të cilave janë gra e vajza, këto do të jenë marrë rob për t’u shërbyer çetnikëve për plotësimin e epsheve të tyre.
Ndërsa sipas raportit të komandantit çetnik Pavle Gjurishiq, gjeneralit Drazha Mihajlloviq, në gjysmën e dytë të muajit shkurt të vitit 1943. në Luginën e lumit Lim njësitë çetnike të Ushtrisë së Mbretërisë Jugosllave kryen gjenocid ndaj 9200 sanxhaklinjëve të pafajshëm. Në raport theksohet se 1200 të vrarët ishin të aftë për ushtri, ndërsa 8000 të tjerë ishin gra, fëmijë dhe pleq“.
Disa pika të veçanta mbi ngjarjen e Bihorit
1.- Ngjarja e tmerrshme e Bihorit i ka kallun në dishprim të gjithë banorët shqiptarë të zonës neutrale dhe ka ba nji përshtypje të thellë ndër krahinat shqiptare t’afërme, këtij kufini. Ndjenja e tyne ma e dukshme asht përshtypja që gjinden të pambrojtur kundrejt armiqve të fisit shqiptar. Shumkush mendon se, si Qeverija shqiptare ashtu dhe Qeverija italiane nuk i kushtojnë rëndësinë qi meriton së mbrojtjes t’atyne viseve, ose nuk e kanë fuqin që nevojitet për këtë qëllim. Sido që të merret, kjo ndjenjë shkakton nji pakësim të fortë të prestizhit të Qeveris në sy të popullit.
2. Popullsija e Zonës neutrale, në thjeshtësinë e mendimeve të veta, gjithë fajin e prishjes dhe të kërdis q’u ba në Bihor, i-a ngarkon autoriteteve shqiptare, si dhe autoriteteve ushtarake italiane të Malitzi, për moskujdesjen e tyne. Ajo gjykon kështu “Në mos ishte e mujtun të bashkohemi me Shqipni, përse nuk na lanë me Malin e Zi? T’u pranue provizorisht forma e veçantë e Zonës neutrale, përse nuk u vendosën masat e nevojshme për mbrojtjen e saj? Në mos mund të sigurohej kjo mbrojtje me fuqi zyrtare, përse nuk u sigurue me anë të popullit tue i dhanë armët që ka kërkue dhe i janë premtue ma herë? Në mos mund të bahej edhe kjo, përse të mos na thuhet qartas që t’i bajmë çajre vetes s’onë?…
8.- Asht për t’u habitun se shpesh herë, zyrat ushtarake italiane, kur flasin a shkruajnë për popullsin e Zonës neutrale, nuk përdorin fjalën “shqiptar”, por gjithmonë thonë “mysliman” simbas zakonit serb e malazias.
Diskutim rreth këtij postimi